Factsheet: Wat is PLA en waarom gebruiken we het voor voedselverpakkingen?

Wat is PLA?

PLA is een van de vele bioplastics. Het staat voor Polylactic Acid en het is net als andere bioplastics technisch gezien nog steeds een vorm van plastic. 

Het belangrijkste verschil met traditionele kunststoffen is dat PLA niet wordt gemaakt van olie of gas, maar van hernieuwbare bronnen zoals maïszetmeel, suikerriet, suikerbiet en cassave. 

Hoe wordt PLA gemaakt?

PLA wordt gemaakt van het afval dat overblijft van bestaande processen zoals de maïsteelt. Daarbij wordt melkzuur geëxtraheerd en verwerkt tot granulaat, waaruit vervolgens nieuwe producten gemaakt kunnen worden.

Waarom is PLA zo’n goed materiaal voor voedselverpakkingen en eenmalig servies?

PLA is bij de productie zowel stijf als transparant. Dat maakt het heel geschikt voor saladebakjes, rietjes, zakjes en (koude) drinkbekers.

Transparant PLA is ook heel goed in het langer vers houden van fruit en groenten, omdat het vocht laat ontsnappen, net zoals sommige gewone kunststoffen dat doen. 

Tegenwoordig wordt PLA het meest gebruikt als coating van bakjes, in aanvulling op andere materialen zoals papier of karton. Verive heeft verschillende producten met een PLA coating, zoals onze kartonnen containers en onze deksels voor containers en koffiebekers.

Let op: in transparante vorm heeft PLA een laag smeltpunt, waardoor het niet geschikt is voor hete dranken of voedsel, en ook niet voor opnieuw verwarmen. De inhoud mag niet warmer zijn dan 40℃ (of 105℉). PLA kan echter worden omgezet in het meer hittebestendige CPLA. 

Wat is CPLA?

CPLA is een gekristalliseerde vorm van PLA. De afkorting staat voor Crystallized Polylactic Acid. 

Omdat PLA niet geschikt is voor hete toepassingen, is CPLA een nuttig alternatief voor producten waar meer hittebestendigheid voor nodig is, zoals koffiebekers en -deksels, soepdeksels of bestek. CPLA kan temperaturen aan tot ongeveer 90℃ (of 195℉).

Hoe wordt CPLA gemaakt?

Tijdens het fabricageproces wordt kalk aan PLA toegevoegd als katalysator, en de PLA-hars wordt tijdens de productie snel verwarmd en afgekoeld om CPLA te produceren.

Is PLA een plastic?

Ja, PLA is nog steeds plastic. 

Hoewel op sommige PLA-verpakkingsetiketten een plasticvrij-claim staat, is het technisch gezien nog steeds een plastic. Dit geldt ook voor veel andere composteerbare verpakkingsmaterialen, zoals materialen gemaakt van cellulose. Omdat wij volledig transparant willen zijn, vermijden wij de term 'plasticvrij' als het gaat om onze voedselverpakkingen en cateringdisposables.

Waarom gebruiken wij de term plasticvrij niet? 

Kunststoffen kunnen worden gemaakt van organisch materiaal zoals suikers of zetmeel. Toevallig zijn de meeste kunststoffen die we op grote schaal gebruiken gemaakt van petrochemicaliën vanwege de lagere productiekosten.

Hoewel PLA dus is gemaakt van hernieuwbare grondstoffen, vereist het nog steeds een chemische reactie, net als bij plastics op petrochemische basis. PLA is daarmee nog steeds een polymeer, wat betekent dat het zacht wordt bij verhitting en hard bij afkoeling.

Hoe kan PLA het beste verwerkt worden na gebruik? 

Zowel PLA als CPLA moeten naar een gespecialiseerde industriële composteringsinstallatie worden gestuurd om te worden afgebroken. Dit proces duurt ongeveer 90 dagen.

Deze producten kunnen niet thuis worden gecomposteerd, omdat thuiscomposteerders geen temperaturen bereiken die hoog genoeg zijn om de materialen af te breken.

Dus hoe moet je PLA-producten wegdoen? 

Controleer altijd de lokale infrastructuur voor afvalbeheer: zijn de faciliteiten aanwezig om PLA in te zamelen en te verwerken? Soms kan PLA tegelijk met voedselresten en organisch afval worden ingezameld.

Houd er overigens rekening mee dat PLA eruitziet en aanvoelt als elk ander plastic. Daardoor bestaat het risico dat het in de reguliere recycling van plastic belandt als de instructies voor het weggooien niet duidelijk genoeg zijn gecommuniceerd.  

Is PLA te recyclen? 

Ja, maar alleen als de juiste recyclingsystemen beschikbaar zijn. Als die er niet zijn, is het van cruciaal belang dat PLA niet in de plastic recycle-bak belandt. PLA kan bestaande recyclingstromen namelijk verontreinigen. Vanwege zijn lagere smeltpunt en de moeilijkheid om het te scheiden van andere kunststoffen zoals PP en PET, moet PLA echt buiten de bestaande recyclingbedrijven worden gehouden. 

Nu er meer chemische recyclingbedrijven komen, zal PLA gelukkig steeds beter gerecycled kunnen worden.

Wordt PLA afgebroken in het milieu?

Nee. PLA blijft aanwezig in het milieu.

Het heeft gespecialiseerde composteringsfaciliteiten nodig om af te breken.

Daarom moeten fabrikanten een duidelijke etikettering gebruiken, zoals het Plastic in Product schildpad-logo, om consumenten te motiveren om PLA op de juiste manier weg te gooien. Op die manier kan PLA-afval zorgvuldig worden beheerd en kan het bestaan als onderdeel van een duurzaam inzamel- en verwijderingssysteem.

Is PLA veilig?

Ja, volgens de European Food Safety Authority (EFSA) is PLA veilig in contact met voedsel.

PLA moet te allen tijde in een koele omgeving worden bewaard en kan een houdbaarheidsdatum hebben.

Wat is de toekomst van PLA?

PLA kan een belangrijke rol spelen in de toekomst van verpakkingen.

Maar het is geen magisch wondermiddel. Het moet op de juiste manier worden afgevoerd, wat betekent dat het gescheiden moet worden van ander plastic en naar gespecialiseerde composteerinstallaties moet worden gestuurd.

Dit is niet eenvoudig, en er is een reëel risico dat het bestaande recyclingfaciliteiten vervuilt. Als het niet mogelijk is om de juiste manier van weggooien duidelijk te maken aan de consumenten, zijn alternatieve verpakkingsmaterialen misschien een betere keuze.

Maar hoewel PLA niet zo makkelijk composteerbaar of recyclebaar is als andere materialen, is het nog steeds een nuttig materiaal gemaakt van hernieuwbare bronnen. We moeten het dus ook niet te snel afschrijven. 

Is PLA verboden in de SUP-wetgeving?

Nee. 

Sommige PLA-toepassingen – zoals borden, bestek en coatings van bakjes – zijn echter wel geraakt door de SUP-richtlijn. Er is een marktbeperking geweest voor PLA, net als voor andere kunststoffen. PLA-borden en messen zijn bijvoorbeeld verboden, terwijl met PLA gecoate bekers het schildpadlogo moeten dragen.

Lees hier meer over de Single-Use Plastics-richtlijn. 

Meer vragen? 

Heb je vragen over PLA-producten of over andere duurzame materialen? Neem dan contact met ons op, we horen graag van je. 

Zie onze weide asortiment van PLA producten hier.

Lauren Mooney

Mail ons