Producten en verpakkingen lokaal inkopen of wereldwijd?

Soms krijgen we vragen over hoe je op de meest duurzame manier kunt inkopen. Is lokaal inkopen altijd het beste? Moet ik alle verpakkingen en producten in eigen land inkopen, en het nooit verder weg zoeken? 

Lokaal sourcen voelt intuïtief vaak beter en duurzamer omdat je dan geen overbodig transport nodig hebt. Dat moet wel beter zijn, want je verbruikt minder brandstof en stoot daardoor minder CO2 uit. Toch?

Dat klopt. Lokaal je producten inkopen is vaak een duurzamere optie. Maar soms blijkt het beter voor het milieu te zijn om producten van verder weg te halen. Hieronder lees je waarom.

Wat betekent ‘lokaal gesourcet’ of ‘lokaal ingekocht’?

Wat bedoelen mensen eigenlijk als ze zeggen dat iets lokaal gesourcet is? Betekent dit dat het product afkomstig is uit hetzelfde land als het land waarin je je bevindt? En wat betekent dat voor een product dat in Californië gemaakt is en wordt gebruikt in New York? Is dat lokaal gesourcet? En is dat dan duurzamer dan een product dat je net over de grens in België koopt en in Nederland gebruikt? Dat een product binnen de landsgrenzen gekocht is, zegt nog niets over de afstand die een product moet afleggen… 

Een goede manier om zo duurzaam mogelijk te in te kopen is om niet te kijken of het product al dan niet uit je eigen land komt, maar hoe ver het moet reizen om bij jou of de eindgebruiker te komen. En niet alleen hoe ver, maar ook op welke manier. Iedere transportmethode heeft een andere impact op het milieu door de hoeveelheid broeikasgassen die in de atmosfeer worden uitgestoten.

Om hier inzicht in te krijgen, gebruiken we het concept ‘carbon miles’.

Carbon miles 

Carbon miles, of in het Nederlands koolstofmijlen, geven aan hoe ver en met welke methode een product is getransporteerd. Ze maken het je mogelijk om bruikbare vergelijkingen te maken.

In principe moet je er bij het inkopen van je producten altijd naar streven om de totale hoeveelheid afgelegde CO2-mijlen te beperken. Echter, ook andere factoren spelen hierbij een rol. 

Het nemen van de juiste, meest duurzame beslissing begint met het weten of een product lokaal gesourcet is of niet. Door het ‘lokaal-gesourcet’ label dat op de Verive-producten staat, weet je direct dat het lokaal is ingekocht.

Wanneer is lokaal inkopen niet de beste optie?

Is lokaal sourcen en zo min mogelijk transportkilometers maken altijd het duurzaamst? Nee, zo eenvoudig is het helaas niet. 

Stel, je wilt tomaten inkopen en je woont in Zwitserland. Kun je ze dan beter lokaal in Zwitserland inkopen, zodat er nauwelijks transport nodig is? Of koop je ze tweeduizend kilometer verderop, in Spanje? 

Kijk je alleen maar naar het benodigde transport, dan is de keus makkelijk gemaakt: Zwitserse tomaten graag! 

Maar helaas ligt die beslissing toch iets genuanceerder. Want in het geval van tomaten heeft het feit dat Spanje heerlijk zonnig is, behoorlijk wat invloed. 

Om tomaten te telen in het koudere klimaat van Zwitserland zijn speciale verwarmde kassen nodig. Die gebruiken extra energie wat gepaard gaat met een toename van de CO2-uitstoot. Terwijl diezelfde tomaten in het Spaanse klimaat veel makkelijker groeien, en er dus veel minder menselijke tussenkomst nodig is.

In dit geval is het daarom milieuvriendelijker om de tomaten in Spanje te kweken en naar Zwitserland te verschepen, dan ze lokaal in Zwitserland te laten kweken. 

De verschillen in de productiemethoden zorgen ervoor dat je soms beter verder weg kunt inkopen, omdat je dan profiteert van de efficiëntere productie op die locatie. Die milieukosten van het transport worden meer dan goed gemaakt door de voordelen die het je biedt om verder weg in te kopen. 

Het klimaat kan daar een rol in spelen. Maar het kan ook gebeuren dat een bepaalde locatie producten op grote schaal produceert of technieken gebruikt die resulteren in een efficiëntere productie. 

Kijk ook goed of er efficiënte transportroutes zijn opgezet om de producten te vervoeren. En als je veel goederen tegelijk kunt stapelen en vervoeren, hoef je minder vaak heen en weer te reizen. Ook dat kan een voorbeeld zijn van efficiëntie die het milieu helpt.

Lokaal sourcen heeft nog steeds de voorkeur

In veel gevallen is lokale inkoop meestal de minder milieubelastende optie. Maar niet altijd, wegens de vele factoren die een rol spelen. Een studie die duurzaamheid in de supply-chain van voedsel onderzocht, beoordeelde zowel lokale als wereldwijde inkoop op basis van 24 afzonderlijke prestatiemaatstaven. Deze omvatten zowel economische, sociale, ethische, gezondheids- en milieueffecten. 

dat je niet zomaar kunt zeggen of ‘lokaal’ of ‘globaal’ nou beter is voor het milieu. Het is niet zo zwart-wit.

Wat bleek? Op sommige kenmerken scoorde wereldwijde sourcing gemiddeld beter, en op andere punten scoorde lokale sourcing beter. Zo is lokaal geproduceerd voedsel beter voor de biodiversiteit, maar als het gaat om milieuvervuiling, suggereerde de studie dat wereldwijd geproduceerd voedsel gemiddeld beter presteerde.

Maar de allerbelangrijkste van bovengenoemde studie was toch dat je niet zomaar kunt zeggen of ‘lokaal’ of ‘globaal’ nou beter is voor het milieu. Het is niet zo zwart-wit. Er spelen heel veel andere factoren mee. Je moet rekening houden met alle betrokken organisaties in de supply chain en hun werkwijzen. Wat de meest duurzame optie is hangt sterk af van de specifieke situatie.

Eerlijk advies over een complex onderwerp

Het dilemma tussen lokaal en wereldwijd sourcen laat zien hoe complex duurzaamheid kan zijn. Een ander mooi voorbeeld hiervan is het dilemma tussen papieren en plastic draagtassen. Welke denk jij dat duurzamer is…? 

Deze dilemma’s zijn de reden dat Verive bestaat. Wij willen eerlijk advies geven, in totale transparantie. Onze experts helpen je graag om inzicht te krijgen in alle factoren die een rol spelen, zodat je de beste keuzes kunt maken op basis van je locatie en je bedrijfsdoelen. Klinkt dat interessant? Neem dan contact met ons op.

Priscila Gasperotti

Mail ons